Όταν μου ζητήθηκε να γράψω ένα σύντομο άρθρο για το πώς διαχειρίζεται η Θεσσαλονίκη την αρχιτεκτονική της κληρονομιά σε ό,τι αφορά τους ξένους τουρίστες μου ήρθαν στο μυαλό δύο διαφορετικές καταστάσεις.
Η πρώτη είναι μία διαδικτυακή εκπομπή με τίτλο “Η αισθητική της πόλης που ζω” όπου τότε αυθόρμητα είχα πει ότι «κάθε φορά που επιστρέφω από το εξωτερικό, απογοητεύομαι με την αισθητική της πόλης που μένω». Η δεύτερη είναι η οργάνωση του προγράμματος της εκδρομής του ArchiTravel (www.architravel.com) στην Αμερική όπου αντιμετωπίζουμε το σύνηθες πρόβλημα των ειδικών αρχιτεκτονικών εκδρομών μας.. Πόσα και ποια κτίρια δε θα μπορέσουμε να επισκεφθούμε είτε επειδή βρίσκονται στις παρυφές μίας πόλης και η πρόσβαση είναι δύσκολη είτε επειδή απλά δε χωράνε στο πρόγραμμα.
Τα τελευταία χρόνια ο αρχιτεκτονικός τουρισμός είναι μία πραγματικότητα σε παγκόσμιο επίπεδο και δη σε ότι αφορά τη σύγχρονη αρχιτεκτονική. Οι περισσότερες πόλεις φροντίζουν είτε σε κεντρικό δημόσιο επίπεδο είτε, έχοντας δημιουργήσει την κατάλληλη κουλτούρα στους κατοίκους τους, σε ιδιωτικό επίπεδο να αποκτούν κτίρια με υπογραφή διάσημων αρχιτεκτόνων ή κτίρια τοπικών αρχιτεκτόνων τα οποία όμως είναι πρωτοποριακά, ενδιαφέροντα και άξια προβολής και επίσκεψης.
Σε ότι αφορά τη Θεσσαλονίκη η αλήθεια είναι ότι γίνονται προσπάθειες τα τελευταία χρόνια τόσο σε δημόσιο επίπεδο (νέα παραλία, νέο δημαρχείο, μέγαρο μουσικής 2 κ.α.) όσο σε ιδιωτικό επίπεδο (κατοικίες δημοσιευμένες σε διεθνή περιοδικά και μέσα) ώστε να αποκτήσει η πόλη μία παρουσία στο διεθνές αρχιτεκτονικό γίγνεσθαι. Η Θεσσαλονίκη αποτελεί μία μοναδική πόλη παγκοσμίως όπου συνυπάρχουν τόσα διαφορετικά ιστορικά στρώματα, με μία πλειάδα σωζόμενων μνημείων όπου την καθιστούν πραγματικά μία πολυπολιτισμική πόλη. Το στοίχημα της δικής μας γενιάς είναι πως θα μπορέσουμε, είτε ως αρχιτέκτονες είτε ως κοινωνία συνολικά, να δημιουργήσουμε ένα αξιόλογο και ικανό δείγμα σύγχρονης αρχιτεκτονικής ώστε να μπορέσει η πόλη να γίνει πόλος έλξης των ανθρώπων που ταξιδεύουν για να γνωρίσουν τη μοντέρνα αρχιτεκτονική παγκοσμίως.
Αυτό θα έχει διττό αποτέλεσμα. Η ίδια η πόλη θα ωφεληθεί από τον ερχομό νέων τουριστών που θα έχουν λόγο να παραμείνουν ένα ικανό χρονικό διάστημα εντός της πόλης με ότι συνεπάγεται αυτό στην οικονομία της. Οι κάτοικοι της πόλης θα ωφεληθούν διπλά καθώς θα έχουν την τύχη να διαβιώνουν σε ένα όμορφο αστικό περιβάλλον όπου θα εμπνέει αντί να καταθλίβει. Και αυτό το έχουν βιώσει τα τελευταία χρόνια όλοι όσοι αφιερώνουν χρόνο να περπατήσουν στη νέα παραλία και να απολαύσουν τη θάλασσα, τον ήλιο και ένα πανέμορφο περιβάλλον όπου τους απομακρύνει για λίγο από το πολύβουο αστικό γίγνεσθαι.
Οι εποχές έχουν αλλάξει και έχουμε περάσει από το εγώ στο εμείς. Όσο ταχύτερα το αντιληφθούμε όλοι μας τόσο γρηγορότερα και καλύτερα αποτελέσματα θα έχουμε και ως κοινωνία και ως αστικό περιβάλλον διαβίωσης.
Αλέξιος Βανδώρος
….
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στο blog του ΤΕΕ-ΤΚΜ: www.teetkm.gr/θεσσαλονίκη-και-αρχιτεκτονικός-τουρ/